Historische Kring op zoek naar de vergeten Oranje

De Historische Kring gaat naar het Belgische Diest: op zoek naar de ‘vergeten’ prins van Oranje en baron van IJsselstein: Philips Willem.

IJsselstein - IJsselstein kent immers een lange traditie met ons vorstenhuis. Het is de latere ‘vader des vaderlands’, Willem van Oranje die op 8 juli 1551 in het huwelijk treedt met Anna van Buren. Zij was de erfgename van de graaf van Buren die ook IJsselstein in bezit had. In mei 1552 komt het kersverse echtpaar naar IJsselstein voor een ‘Blijde intocht’. Het is dan dagenlang feest. Het huwelijk heeft niet lang geduurd. Op 24 maart 1558 overlijdt Anna, waarmee haar bezittingen en dus ook IJsselstein aan Willem toekomen. Hij wordt baron van IJsselstein en feitelijk heerser over de Baronie waaronder naast IJsselstein ook Benschop en Noord Polsbroek vielen. Koning Willem Alexander is als nazaat van Willem van Oranje nog titulair baron van IJsselstein, waardoor de stad zich ‘Oranjestad’ mag noemen.
In de buurt van Brussel ligt een andere ‘Oranjestad’: Diest, waar in de Sint Sulpitiuskerk de oudste zoon van Willem van Oranje begraven ligt. Deze Philips Willem volgde na 1584 zijn vader op als baron van IJsselstein. Echter pas in 1608 is hij hier ingehuldigd. Het leven van Philips Willem was complex door zijn versnipperde opvoeding aan het Spaanse hof, de slechte relatie met de Staten Generaal en de moeizame band die hij had met de kinderen, halfbroers en -zusters, uit het latere huwelijk van Willem van Oranje. Als oudste zoon was hij aangewezen om na de moord op Willem van Oranje in 1584 deze op te volgen als baron van IJsselstein. Dat liep echter anders. Tijdens de roerige tijden in de 16e eeuw werd hij op 11-jarige leeftijd ontvoerd naar het hof van Spanje waar hij een Rooms-Katholieke opvoeding kreeg onder direct toezicht van de Spaanse koning. Pas na 1595 kon hij terugkeren om zijn erfrechten op te eisen. Uiteindelijk lukt dat in 1609, waarna hij zich ook letterlijk baron van IJsselstein mocht noemen. Philips Willem verbleef na 1595 het meest in Brussel waar hij een groots hofleven leidde. Hij overleed kinderloos in 1618 en liet al zijn ‘bezittingen’, waaronder IJsselstein, na aan zijn halfbroer Maurits. Philips Willem wordt in de geschiedenis dan snel vergeten. In de prachtige historische stad Diest wordt de herinnering aan deze Oranjevorst echter levend gehouden.

De Historische Kring IJsselstein organiseert op vrijdag 30 augustus een excursiedag naar Diest. Op het programma staat onder meer een bezoek aan het praalgraf in de Sulpitiuskerk en het begijnhof. Voor meer info en deelname: www.hkij.nl.