Allerzielen, het feest van de herdenking

Allerzielen is de dag waarop in de katholieke kerk de zielen van de gestorvenen worden herdacht. Het feest wordt sinds de twaalfde eeuw op 2 november gevierd. Dat is een dag later dan Allerheiligen. Allerzielen wordt overal in de wereld gevierd. In de traditioneel katholieke landen als Italië, Spanje, Portugal en Latijns-Amerika is het van grote betekenis.

Montfoort - Op Allerzielen -2 november- herdenkt de Kerk alle overleden gelovigen.Voor zover bekend stamt deze traditie uit de abdij van het Franse Cluny waar abt Odilo in 998 bepaalde dat alle met Cluny verbonden kloosters op de dag na Allerheiligen de gestorvenen op bijzondere liturgische wijze moesten herdenken. In de 14de eeuw werd deze herdenkingsdag algemeen in de Rooms-Katholieke Kerk.

Tegenwoordig is het niet meer alleen een ritueel of een viering voor mensen die gelovig zijn. Bij veel begraafplaatsen en crematoria wordt er die dag iets georganiseerd. Ook diverse uitvaartverzorgers besteden dan aandacht aan de overledenen van het afgelopen jaar en de tijd ervoor. Fakkeltochten, het opnoemen van namen, kaarsjes aansteken, muziek, gedichten omlijsten het geheel. Het gaat erom dat je merkt dat iemand niet vergeten wordt, maar daarnaast is het ook troostrijk te ervaren dat jij niet de enige bent die iemand door de dood is kwijtgeraakt.

Op de plattegrond van begraafplaats De Stuivenberg in Montfoort staat het hieronder afgedrukte gedicht, geschreven door Gijs van Kooten. Als Preses van de Kerkenraad van de Protestante Gemeente te Montfoort (PKN) droeg hij dit op 26 mei 2012 voor tijdens de ingebruikname van de begraafplaats. Na toespraken door vertegenwoordigers van de religieuze gemeenschappen in Montfoort plaatsten zij samen met de toenmalige wethouder en locoburgemeester Jan Vlaar een rode esdoorn. Het was de laatste boom, waarmee symbolisch de werkzaamheden werden afgerond en de begraafplaats in gebruik werd genomen. Van Kooten: “Ook ik hield een toespraak maar zoals dat gaat, als je aan de beurt bent is het meeste al gezegd. Daarop voorbereid was ik al eerder op zoek gegaan naar een passende tekst. Ik kwam daarbij ook veel gedichten tegen. Een daarvan heeft mij geïnspireerd en daar heb ik een geheel eigen wending aan gegeven. De gemeente Montfoort heeft later gevraagd of het gedicht op de plattegrond van de begraafplaats mocht staan.”

Beloken land

Beloken als in verborgen, afgesloten of omsloten
Verborgen blijft vaak het verdriet
Afgesloten is het leven Omsloten door liefde en herinnering

Omsloten grond door heg en steg Door Boven- en Beneden Kerkweg
Begrensd door Bloklands dijk Rusten straks naast elkaar arm en rijk

Ook jong en oud zullen elkaar hier vinden
Geluk zal zich met verdriet verbinden
De kalmerende rust, de tijd zal het leren,
Zal iedere keer weer wederkeren

Een bezoek aan deze plek,
Ten afscheid of ter gedachtenis
Dat roept emoties op, da’s niet zo gek, Het is moeilijk als een geliefde er niet meer is

Wie hier blijvend vertoeft
Op deze bestemde stee
Vindt eeuw’ge vree
Zodat pijn en verdriet niet mee hoeft

Als wij weer gaan van dit beloken land
Voor het vervolg van onze dagen
Gaan wij in gedachten hand in hand,
weten wij ons door Gods liefde gedragen.

Gijs van Kooten