‘Minibieb’ met menstruatieproducten om gratis mee te nemen

IJSSELSTEIN • De minibieb is sinds enkele jaren algemeen bekend: kleine boekenkastjes bij tuinen van particulieren waaruit gratis boeken gepakt kunnen worden en waarin eventueel nieuwe boeken kunnen worden teruggezet. Minder bekend is het Menstruatie Uitgifte Punt (MUP): dezelfde opzet als de minibieb, maar dan bestemd voor menstruatieproducten. 

Iedereen die geen geld heeft om maandverband of tampons te kopen kan uit deze kastjes de benodigde producten meenemen. Het landelijke initiatief wordt ondersteund door het Armoedefonds die producten levert, maar ook particulieren of sponsors kunnen (overtollige) menstruatieproducten afleveren bij de houder van het MUP.

Linda Klaverstijn heeft al enige tijd een minibieb in haar tuin aan het Opaalhof, maar wilde het kastje een grotere maatschappelijke rol laten vervullen. Vandaar dat ze bij haar minibieb een extra kastje plaatste om de menstruatiearmoede te bestrijden. “Geen enkel gezin of persoon zou een keuze hoeven te maken tussen eten op tafel of een pakje maandverband omdat de financiën ontoereikend zijn”, vertelt ze gepassioneerd. Als extra service biedt ze ook gratis toiletartikelen aan, zoals: shampoo, bodylotion, tandpasta en meer. “Deze worden gedoneerd door betrokken IJsselsteiners. Vaak zijn het producten die ze ooit cadeau kregen maar die net niet het geurtje of de samenstelling hebben die ze lekker vinden. Of het is aangebroken, maar wordt niet meer gebruikt. Dat is zonde, terwijl iemand anders er blij mee is.” Ten overvloede: “Natuurlijk controleer ik alle producten die worden ingeleverd, want hygiëne is belangrijk.”

Hard nodig

Er is meer menstruatiearmoede dan menigeen weet: “Een op de tien vrouwen heeft regelmatig geen geld voor maandverband. Het enige alternatief is dan toiletpapier gebruiken of noodgedwongen thuis blijven van werk, school of sociale contacten. Dat zou niet mogen in deze tijd. Het is stille armoede, waar een taboe op rust.” Te weinig geld voor voeding is ook armoede, maar dat wordt door voedselbanken en andere steun sneller bespreekbaar. “Je ziet steeds vaker bij particulieren kastjes met voedingsmiddelen om mee te nemen voor wie te weinig geld heeft, of zaden, stekjes en speelgoed om te ruilen. Maar ik wilde bewust een grotere maatschappelijke impact. De keus tussen het kopen van brood of maandverband mag er niet zijn; het is allebei even hard nodig!”

Toen Linda eind 2021 haar MUP plaatste, met een sticker van het Armoedefonds, waren er nog geen 200 MUP’s in Nederland. “Gelukkig neemt het aantal snel te, want de nood is hoog.” Hetzelfde geldt voor toiletartikelen die steeds duurder worden. “Toen ik startte had ik voor onze regio de dichtstbijzijnde MUP bij Utrecht. En nog steeds zijn er geen MUP’s in Lopik en Montfoort, wel twee in Oudewater.”
Mensen hoeven zich niet te generen om iets uit het MUP-kastje te pakken. “Het staat onopvallend naast de minibieb en ik heb ook een geocache in mijn voortuin, dus er komen wel meer bezoekers bij de tuin.” En een voordeel: “24/7 geopend en niet aan een doorgaande weg. Dat kan de reden zijn dat veel mensen mij nog niet weten te vinden. Misschien na het lezen van dit artikel wel”, lacht ze. “Bij de Statensingel loopt het als een trein”, weet ze, want de houders van de IJsselsteinse MUP’s hebben contact met elkaar. Discretie is ook belangrijk: “Mensen hoeven niet aan te bellen en er wordt niets gecontroleerd; ik ga van het goede van iedereen uit; neem mee wat je nodig hebt en wij zorgen voor de aanvulling.”

Schaamte

Rondom (menstruatie)armoede bestaat veel schaamte. “Vooral door opmerkingen als ‘Dan moet je maar beter budgetteren’, door mensen die deze armoede niet kennen. Je kunt een dubbeltje misschien tien keer omdraaien, maar de elfde keer gaat het niet.” Dezelfde schaamte speelt rond toiletartikelen. “Daarom lever ik die ook. Mag aangebroken zijn, maar ik let wel op de houdbaarheid en hygiëne, daarom neem ik geen make-upartikelen aan.” En er is haar eigen ervaring, opgegroeid in een eenoudergezin: “Wij konden ook niet alle nodige basisproducten kopen...”

MUP’s in IJsselstein

Nederland telt inmiddels ruim 500 MUP’s, waarvan vier in IJsselstein: aan het Opaalhof 21, Weegbree 92, Statensingel 134 en bij de school SVB de Baanbreker aan de Baden Powellweg 1. Wie geen financiële middelen heeft om menstruatieproducten te kopen, kan er gratis maandverband, andere verzorgingsmiddelen en vaak toiletartikelen uit meenemen. Kijk ook op: www.armoedefonds.nl.

Lysette Verwegen