Drijvende kracht Steunpunt Mantelzorg met pensioen

IJSSELSTEIN – Wilma Kleijweg was 15 jaar ‘het gezicht’ van het Steunpunt Mantelzorg in IJsselstein. “Ik heb de eerste jaren vooral het begrip mantelzorg duidelijk moeten maken, maar nog steeds zijn er mensen die zich hier niet in herkennen.” Nu gaat ze met pensioen, maar voor haar opvolgers is er nog genoeg werk te doen.

Ze begon in 2003 bij de SWOIJ als coördinator van het Regionale Steunpunt Mantelzorg Lekstroom. “Een functie van 12 uur, bovenop de 4 uur die elke gemeente zelf had.” Ze heeft de eerste jaren hard gewerkt om het begrip mantelzorg duidelijk te maken. “Veel mensen ervaren deze zorg als vrijwilligerswerk, maar er zijn grote verschillen. Voor mij is het grootste verschil: met vrijwilligerswerk kun je stoppen, maar met mantelzorg – de zorg voor een zieke partner of famileilid – niet. Dat gaat 24/7 door.”
De term mantelzorg is bedacht door een medicus: “Mantelzorg als verwijzing naar warme zorg, als een warme mantel om je heen. Toch herkennen veel mensen zich niet als mantelzorger, omdat ze vinden dat zorgen voor de ander gewoon vanzelfsprekend is. Dan hoop ik maar dat alles goed gaat, want juist omdat het ‘zo gewoon’ is, overschrijden veel mantelzorgers ongemerkt hun eigen grenzen.”

Dat geldt vooral voor mensen die zorgen voor een geliefde met hersenaandoeningen, dementie of psychische aandoeningen. “Vooral als het ziektebesef bij de patiënt ontbreekt en een mantelzorger elk moment toch alert of behulpzaam moet zijn of niet kan aanpakken door gebrek aan medewerking. Dat is een zware belasting.” Niet alleen fysiek, maar ook psychisch kan het sluipend tot uitputting leiden van de mantelzorger. “Het Steunpunt Mantelzorg kan met het Meldpunt Vrijwillige Thuiszorg voor hulp bij alledaagse karweitjes een verschil maken. “Het begrip mantelzorger is nu bekend. “Ook mensen met een geliefde in een verzorgings- of verpleeghuis zijn mantelzorger, net als kinderen die thuis ‘gewoon’ mee zorgen voor een zieke ouder, broer of zusje. En denk eens aan familieleden met een verslaving; ook die vragen zorg.”

Met haar jaren ervaring herkent Wilma een mantelzorger direct. “Het zijn mensen die ook elders in alledaagse situaties direct aanpakken.Altijd zorgen doet iets met je als persoon.” Daarom vindt ze ook de erkenning van jonge mantelzorgers belangrijk: “Het zijn normale jongeren, die vaak goed presteren, maar jaren later te maken kunnen krijgen met klachten van vermoeidheid, angst of neerslachtigheid. Daarom is mijn motto ook: ‘Iedereen moet gezien worden!’. Dat is het belangrijkste wat ik in 15 jaar heb geleerd.” Sinds de invoering van de Wmo kreeg elke gemeente een eigen Steunpunt Mantelzorg. Wilma werkt al jaren 20 uur per week. Ze heeft contact met mantelzorgers en is een spin in het web van hulpverlenende instanties. “Ook zijn gespreks- en koffiegroepen opgericht, het Alzheimercafé en huiskamer De Caleidoscoop. Prima ontwikkelingen; het leeft.”